Bệnh khảm trên cây dưa, bầu bí

Bệnh khảm trên cây dưa, bầu bí, một số nơi còn gọi tên khác như : Bệnh giật ngọn, Bệnh đầu lân, từ bi. Bệnh do virus Virus Cucumber Mosaic gây ra qua môi giới truyền bệnh là con bọ trĩ, Bọ phấn

1. Đặc điểm nhận biết

Cơ thể con bọ trĩ, bọ phấn rất nhỏ, con trưởng thành dài khoảng hơn 1 mm, mầu vàng nâu, di chuyển rất nhanh. Con ấu trùng mầu xanh lục, nhỏ hơn con trưởng thành một chút. Do cơ thể của bọ trĩ, bọ phấn rất nhỏ lại nằm ở bên trong đọt non hoặc mặt dưới của những lá non, nếu không có kinh nghiệm sẽ rất khó phát hiện.

Khi bị nhiễm bệnh, ngọn cây dưa không vươn dài, mà co rút lại thành một cục giống như cái đầu lân và giật ngược lên trời.

2. Quy luật phát sinh, gây bệnh

Ngoài gây hại trực tiếp, bù lạch còn là môi giới truyền bệnh khảm cho cây dưa, bằng cách khi chích hút dịch của cây dưa đã bị bệnh bù lạch sẽ lưu giữ virus trong tuyến nước bọt, khi chích hút cây khoẻ chúng sẽ truyền virus gây bệnh cho cây này, từ đó bệnh sẽ lây lan rất nhanh.

3. Biện pháp phòng trừ

Để phòng ngừa bệnh khảm, phải phòng trừ con bù lạch bằng cách kết hợp một số biện pháp sau đây:

– Không trồng dưa leo và những cây thuộc họ bầu bí (nhất là dưa hấu) liên tục nhiều năm trên một ruộng, một khu vực, tốt nhất là thực hiện công thức luân canh là: cứ trồng hai vụ dưa leo (hoặc những cây thuộc họ bầu bí) thì luân canh với một vụ lúa nước hoặc những loại rau màu khác như các loại rau cải, hành, ngò, đậu, ớt…

– Phủ bạt nilon (màng phủ nông nghiệp) trên luống dưa, ngoài việc có tác dụng hạn chế cỏ dại và một số bệnh gây hại cho cây dưa, tiết kiệm lượng nước tưới… thì theo một số nghiên cứu của các nhà khoa học, màu bạc của tấm bạt sẽ có tác dụng xua đuổi bù lạch trưởng thành đến đẻ trứng, sinh con đẻ cái, tích luỹ số lượng gây hại cho cây dưa leo.

– Nhổ bỏ những cây bị bệnh và đưa ra khỏi ruộng tiêu hủy để tránh bệnh lây lan sang những cây khác thông qua môi giới là con bù lạch.

– Kiểm tra ruộng dưa thường xuyên (chú ý quan sát kỹ các đọt non và mặt dưới của những lá non), nếu thấy có nhiều bọ trĩ, bọ phấn thì có thể sử dụng luân phiên một trong các thuốc như: Mineto star 60WG; Gladius 10SC; Mallot 50DC; Afenthin 300SC; Nofara 35WG … Do bọ nằm sâu bên trong đọt, Bọ phấn có thể di thuyển được nên dùng bình xịt có áp suất mạnh và xịt trực tiếp lên các đọt non và kết hợp với các loại hỗ trợ loang trải nhanh như Fast X9, Ngư ông đắc lợi thì hiệu quả mới cao.

Khi phun bọ phấn bọ trị chúng ta sự dụng kế hợp với các loại chế phẩm kháng vi rút: virutu + Chitosan; có thể phun định kỳ từ 7-10 ngày 1 lần.